Mindset là gì? Định nghĩa và tầm quan trọng của mindset

Mindset chắc hẳn là một trong những thuật ngữ phổ biến hiện nay, đặc biệt là ở giới trẻ. Một mindset phát triển giúp con người ta không chỉ tư duy sáng suốt và còn mở rộng cơ hội hơn trong cuộc sống. Vậy mindset là gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Mindset là gì?

Mindset, có thể được hiểu là “Tư duy”, là thuật ngữ dùng để chỉ trạng thái tinh thần, cách suy nghĩ và niềm tin mà một người có về bản thân và thế giới xung quanh. Nó ảnh hưởng đến cách ta suy nghĩ, cảm nhận và hành xử trong các tình huống xảy ra trong cuộc sống.

Có thể nói, lối suy nghĩ là cốt lõi trong mindset. Mindset là lăng kính mà qua đó ta nhìn nhận những khó khăn, thách thức, cơ hội, thất bại và cả thành công trong cuộc sống. Cũng giống như chiếc máy ảnh có thể mang lại cách nhìn ở các khía cạnh khác nhau của cùng một khung cảnh, mindset ảnh hưởng đến cách ta tập trung suy nghĩ, cảm xúc và hành động, cuối cùng định hướng cách ta tiếp cận những trải nghiệm trong cuộc sống.

Fixed mindset và Growth mindset

Nhà tâm lý học Carol Dweck của Đại học Stanford cho rằng niềm tin đóng vai trò quan trọng trong việc ta muốn gì và liệu ta có đạt được điều đó hay không. Từ đó, Dweck cho rằng mindset đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định thành tích và thành công của một người.

Theo Dweck, có hai loại mindset là Fixed mindset và Growth mindset.

Fixed mindset – Tư duy cố định

Người có fixed mindset tin rằng khả năng của bản thân như trí thông minh hay tài năng là cố định, được thiết lập từ khi sinh ra và không thể thay đổi nhiều. Họ thường có xu hướng sợ thất bại và tránh thực hiện sự đổi mới, thử thách vì họ nghĩ rằng nếu không thành công ngay từ đầu thì đó là một dấu hiệu của sự thiếu khả năng.

Họ có thể xem nỗ lực là dấu hiệu của sự thiếu sót, thường tránh né thất bại và tỏ ra phản kháng khi nhận được sự phản hồi hay chỉ trích. Dạng mindset này có thể cản trở sự phát triển cá nhân và con đường sự nghiệp bằng cách thúc đẩy nỗi sợ thất bản, giới hạn cơ hội học tập và phát triển.

Growth Mindset – Tư duy phát triển

Growth mindset đặc trưng bởi niềm tin vào khả năng, trí thông minh và đặc điểm của bản thân có thể được phát triển và cải thiện thông qua việc học hỏi, cố gắng và rèn luyện. Ngược lại với những người có fixed mindset, họ sẵn sàng chấp nhận thử thách, học từ thất bại và không ngừng phát triển bản thân. Thất bại được xem là bước đệm dẫn đến thành công và nỗ lực là một phần quan trọng của quá trình học tập.

Người có growth mindset có xu hướng tìm kiếm những trải nghiệm mới, coi trọng sự nỗ lực cải thiện và cởi mở với những lời nhận xét, góp ý và lời chỉ trích.

Growth mindset mang lại nhiều lợi ích gồm khả năng phục hồi, thích nghi cao và động lực kiên trì. Growth mindset giúp cá nhân nuôi dưỡng niềm yêu thích học tập, khuyến khích sự đổi mới không ngừng và phát huy hết tiềm năng của bản thân bằng cách vượt qua giới hạn và thử thách.

Tầm quan trọng của mindset

Mindset đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ. Sức mạnh của mindset nằm ở khả năng định hình nhận thức, hành vi và cuối cùng là kết quả của sự nỗ lực của ta.

1.   Nhìn nhận về khả năng của bản thân

Một mindset phát triển giúp mở rộng nhận thức, giúp ta nhìn nhận một thế giới tích cực hơn, sẵn sàng chấp nhận thử thách, học hỏi từ thất bại và đối mặt với sự thay đổi một cách tự tin. Ngược lại, với một mindset cố định, ta bị hạn chế nhận thức về bản thân và mọi thứ xung quanh, cảm thấy bị giới hạn và dễ từ bỏ khi đối mặt với khó khăn, thử thách. Có thể nói, thay đổi mindset là một cách mạnh mẽ để thay đổi cách chúng ta nhận thức về bản thân, người khác và thế giới xung quanh.

2.   Cách hành xử

Mindset hình thành nên lối suy nghĩ từ đó ảnh hưởng đến cách ta hành động, phản ứng trong cuộc sống. Khi sở hữu mindset phát triển, ta sẵn sàng học hỏi, nỗ lực từng ngày để nâng cao kỹ năng, học thức, hướng đến mục tiêu đề ra trong học tập hoặc công việc. Ta sẽ không để cho bản thân bị thụt lùi so với mọi người và những thiếu sót ảnh hưởng đến con đường thành công.

3.   Khả năng đưa ra quyết định

Một người có mindset tốt nhìn nhận tình huống và quyết định như một cơ hội học hỏi. Không sợ sai lầm khi đưa ra quyết định vì họ hiểu rằng dù có thất bại thì đó cũng sẽ là một bài học quý giá. Điều này giúp họ quyết đoán hơn và không ngại thay đổi khi cần thiết. Tuy nhiên, việc này không đồng nghĩa với việc ra quyết định một cách cảm tính. Họ luôn biết suy nghĩ kỹ càng và nhìn tình huống bằng nhiều khía cạnh khác nhau để quyết định một cách sáng suốt nhất.